Muli

Muli en Mohammed vluchten in 2012 naar Nederland omdat zij als gemengd stel -hij een illegale vluchteling uit Eritrea, zij een dochter uit een rijke Jemenitische familie- in geen enkel Arabisch of Afrikaans land samen een toekomst op kunnen bouwen. Als hun in het geheim gesloten huwelijk in Jemen bekend zou worden, zouden beiden gedood worden vanwege schending van de eer van Muli’s familie.

Tekst: Jonneke van Wierst

(Amsterdam, oktober 2014)

 

DOCHTER VAN WELGESTELDE INDUSTRIEEL

Muli is de dochter van een welgestelde industrieel uit Jemen. Als zij een jaar of veertien is dringt het tot haar door dat haar toekomst ‘vast’ ligt: volgens de eeuwenoude traditie binnen haar familie zal zij worden uitgehuwelijkt aan een van haar (vele) neven. Ze zal de rest van haar leven voornamelijk binnenshuis slijten, volledig afhankelijk van haar man. Zij zal zijn kinderen baren en als iets in haar gedrag hem niet bevalt, zal hij haar slaan of opsluiten. Hij zal haar behandelen zoals haar vader haar moeder behandelt: als een onmondige slavin. Als ze zoons krijgt, zullen die haar eveneens af bekken en slaan, zoals haar broers doen met haar moeder en met haar.

 

In Nederland leerde Muli de afgelopen jaren een land kennen waarin vrouwen WEL rechten hebben en de dingen doen waarover zij vroeger droomde. Vrijheid waaraan ze slechts mag ruiken omdat Nederland haar vooralsnog niet toestaat te blijven. Op 26 september 2014, een week na wéér een afwijzing op een herhaald asielverzoek, zoekt Muli haar oude vriendinnen van de Vluchtgroep op in hun nieuwe ‘Vluchtgebouw’.

"Hij zal haar behandelen zoals haar vader haar moeder behandelt: als een onmondige slavin."

MOHAMMED

Door familieomstandigheden duurt het naar Jemenitische maatstaven lang voordat het zover is dat haar vader vindt dat Muli moet trouwen. Ondertussen kijkt zij stiekem uit naar de romantische held, een donkere vreemdeling, over wie ze al jaren fantaseert, met wie zij een gepassioneerde liefdesrelatie kan beleven en die haar kan redden van haar familie door haar te trouwen en te ontvoeren naar zijn eigen land. Haar oog valt op Mohammed, één van de vele Afrikanen die –illegaal- in Jemen wonen en werken. Mohammed werkt in een pizza-restaurant in Sanaa.

STEEDS VERLIEFDER

Ze gaat verscheidene malen uitgebreid pizza eten, met haar ouders en met vriendinnen, allemaal vrouwen uit haar meer dan honderd leden tellende directe familie. Niemand merkt dat ze vanachter haar boerka Mohammed bestudeert en steeds verliefder wordt.

BRIEFJE

Uiteindelijk schrijft ze haar telefoonnummer op een briefje en drukt dat de niets vermoedende Mohammed in de hand als ze het pizza-restaurant verlaat. Zijn telefoontje, een paar dagen later, is het begin van de door haar gewenste gepassioneerde relatie met de donkere vreemdeling. Ze maakt slechts één misrekening: Mohammed kan haar niet ‘ontvoeren’ naar zijn land. Mohammed is in 1999 de dienstplicht in Eritrea ontvlucht en het heersende regime daar kent geen pardon voor dienstweigeraars. Hij vertelt het haar als ze elkaar ongeveer een week kennen. Maar ze is te verliefd en, zoals ze achteraf ruiterlijk toegeeft, te onbezonnen om te beseffen wat dat inhoudt voor haar toekomst met hem.

BOERKA

Hun relatie groeit telefonisch en via internetcontact. Af en toe spreken ze af en wandelen, als broer en zus, zij geheel in boerka, naast elkaar op stille tijden en plaatsen door de stad. Ze maakt hem vanaf het eerste begin duidelijk dat het haar niet te doen is om zomaar een avontuurtje. Wekenlang heeft Mohammed geen idee hoe ze eruit ziet. Ze is te beschroomd hem haar gezicht te laten zien. Tot hij haar zegt met het spannende, maar vooral gevaarlijke spelletje te zullen stoppen als ze hem haar gezicht niet eens wil tonen.

Voor de webcam neemt Muli haar sluier af en Mohammed is verkocht.

Op 3 november 2009 sluiten ze in het diepste geheim een traditioneel huwelijk in het huis van Mohammeds vriend Ameen.

ONGELOOFWAARDIG

Als ze in 2012 in Nederland asiel aanvragen, stelt de IND het hele verhaal van hun liefde en vlucht naar Europa ‘ongeloofwaardig’ te vinden. Geen van beiden kan zich identificeren. Mohammed is in 1999 zonder papieren naar Jemen gevlucht. Muli’s paspoort ligt in de kluis van haar vader nadat ze in december 2009 midden in de nacht het huis van haar ouders is ontvlucht omdat één van haar vele neven haar heeft gezien en herkend terwijl ze met Mohammed in een restaurantje wat eet.
Het stel gaat aanvankelijk naar Aden, Zuid-Jemen, maar voelt zich ook daar niet veilig. In 2010 vlucht Mohammed naar Griekenland, om de weg naar West-Europa voor hem en Muli te bereiden. Alleen in West-Europa, zegt Mohammed, liggen er kansen voor een gemengd stel als Muli en hij. Muli blijft achter en zit twee jaar ondergedoken in het huis van Ameen en zijn vrouw. Pas in 2012 ziet ook zij kans Jemen te verlaten.

EMAIL

Eind 2013 beschrijft vriend Ameen in een lange email aan Amnesty International wat er zich in 2009 en daarna allemaal in en rond zijn huis in Sanaa afspeelde en hoe Muli uiteindelijk kans zag naar Europa te vluchten. Maar zijn getuigenis heeft voor de IND weinig waarde omdat hij geen ‘objectieve getuige’ is. Bovendien staat het gegeven dat hun vluchtverhaal ‘ongeloofwaardig’ is na de afwijzing van hun eerste asielverzoek ‘in rechte vast’ ofwel: wordt juridisch als feit aangenomen en kan niet meer worden beïnvloedt.

ZWANGER

Muli is enige maanden zwanger als de afwijzing van hun asielverzoek komt en haar wordt gezegd dat ze zich moet voorbereiden op ‘terugkeer naar Jemen’. De shock is zo groot dat ze een paar uur later hevige steken in haar buik krijgt en bloed verliest. Ze wordt ziek en krijgt koorts. Een arts constateert een paar weken later dat het vruchtje in haar baarmoeder niet meer leeft.
Ze krijgt medicijnen om de dode vrucht af te drijven. ‘Ik bloedde en had hevige krampen en stond voortdurend onder de douche. Toen zag ik een minuscuul mensje in het bloed dat uit mijn lichaam kwam.’ Ze roept Mohammed erbij. Hij grijpt machteloos een mes en snijdt zichzelf in de arm. Met zijn bloed schrijft hij ‘Muli, I love you’ op de muur van het AZC.

"De shock is zo groot dat ze een paar uur later hevige steken in haar buik krijgt en bloed verliest."

VLUCHTKERK

Twee dagen later worden ze het AZC uitgezet met een NS-dagkaart en de opdracht het land te verlaten. Buiten vriest het. Ze hebben geen idee waar ze heen moeten. Ze zitten 24 uur in de trein, stappen over op willekeurige andere treinen als de trein waarin ze zitten ergens een eindpunt bereikt. Muli bloedt nog steeds hevig. Mohammed belt stad en land af voor tips. Uiteindelijk hoort hij over de Vluchtkerk en stappen ze in Amsterdam uit de trein.

VLUCHTKERK

In de Vluchtkerk krijgen ze een bed en een matras. Mohammed gaat op het bed slapen, Muli op het matras, onder het bed, omdat ze niet gezien wil worden door de vele vreemde mannen in de kerk. Het is er steen en steen koud. Muli vindt geen aansluiting bij de vrouwen. Mohammed niet bij de mannen. Ze zijn het enige ‘stel’ in de kerk.

ENGELAND

Mohammed besluit dat ze hun geluk in Engeland moeten beproeven. Ze vertrekken uit Amsterdam en reizen naar Noord-Frankrijk. Elke nacht gaan ze op pad, vanuit de ‘jungle’, naar de vrachtwagenparkeerplaatsen van de E40 richting Calais. Muli is nog steeds ziek en te zwak vaak om de afstanden te voet af te leggen. Mohammed draagt haar als ze niet meer kan lopen, tot hij er zelf bijna bij neervalt.
Een paar keer lukt het een auto in te klimmen, maar worden ze ontdekt en moeten rennen om niet te worden afgetuigd door de vrachtwagenchauffeurs. Eén keer worden ze in een vrieswagen opgesloten. Mohammed wil de kou wel voor lief nemen, maar Muli begint te gillen. Ze worden ontdekt en kunnen ontsnappen. Uiteindelijk lukt het ze: Ze bereiken Engeland en melden zich daar bij de vreemdelingenpolitie. Maar hun vingerafdrukken worden herkend. Ze moeten terug naar Nederland .

"Eén keer worden ze in een vrieswagen opgesloten. Mohammed wil de kou wel voor lief nemen, maar Muli begint te gillen."

Naschrift

In augustus 2014 dient Muli samen met Mohammed, met nieuwe bewijsstukken, een herhaald asielverzoek (HASA) in. Hun aanvraag wordt afgewezen. De IND meent dat het nieuwe bewijs niet voldoet aan daarvoor geldende criteria. Hun advocaat gaat in beroep en als resultaat van de daaruit voortkomende rechtszaak krijgen beiden opvang in het AZC Almere toegewezen.
De rechter in Utrecht vindt hun zaak te complex om over te oordelen en wijst door naar de meervoudige rechtbank. Deze zaak dient op 22 januari 2015 in Utrecht. Het duurt tot 12 mei voor de rechtbank tot een uitspraak komt: Ze hebben de twee niet als ‘stel’, maar individueel beoordeeld, omdat na de eerste asielaanvraag ‘in rechte’ is vast komen staan dat zij -door gebrek aan bewijs toen- ‘in Jemen nog geen relatie hadden’.
De rechtbank erkent dat er voldoende nieuw bewijs is dat Muli bij terugkeer gevaar loopt door haar familie te worden omgebracht. De rechtbank zegt de IND dus een nieuw oordeel uit te spreken over haar HASA waarin dit bewijs wordt meegewogen.
Het beroep van Mohammed wordt afgewezen omdat zijn claim -samen met Muli- nergens naar terug te kunnen keren ‘niet wordt gevolgd’, omdat het feit dat de twee al in Jemen een relatie hadden ‘niet wordt gevolgd’.
De IND gaat in beroep tegen de uitspraak. De advocaat van Muli en Mohammed eveneens. De opvang van Mohammed eindigt op 25 juni 2015. Hij moet het land verlaten en vertrekt later dat jaar naar Duitsland.

De relatie tussen beiden is kapot.

In het najaar van 2016 oordeelt de Raad van State alsnog negatief over Muli’s zaak. Muli vraagt opnieuw asiel aan -op grond van veranderde omstandigheden nu zij een aleenstaande vrouw is.

In November 2016 maakt staatssecretaris Klaas Dijkhoff van Justitie bekend dat alle in Nederland verblijvende Jemenieten aanspraak kunnen maken op een tijdelijke status vanwege de oorlog in Jemen.

In juni 2017 krijgt Muli een tijdelijke verblijfsvergunning toegekend. Mohammed verblijft dan nog steeds in Duitsland.

DIT WAS HET VERHAAL VAN MULI
ZOALS ZIJ LEVEN ER IN NEDERLAND NOG DUIZENDEN
ONGEDOCUMENTEERDE VLUCHTELINGEN

Het verhaal van Muli is opgetekend in haar eigen woorden na bestudering van haar immigratiedossier, gesprekken met haar advocaat en gedegen onderzoek naar haar achtergrond.

Wil jij haar verhaal delen? Doe dat dan hier.

DELEN

BLIJF OP DE HOOGTE