Stress Allegorie

Ik doe mee aan een cursus ‘stress management’. Er zijn nog acht andere deelnemers, onder wie mijn vriendinnen Zenaye en Jerry van het Wereldhuis. We hebben deze cursus allemaal hard nodig want stuk voor stuk lijden we aan slapeloosheid, benauwdheid, eetproblemen, hoofdpijnen, maagpijnen, vreemde wanen, lachen om dingen die helemaal niet grappig zijn… Verzin iets en wij hebben er last van.

Onze cursusleider is Carolien van het Rode Kruis. Ze is een aardige vrouw met een luisterend oor. Soms lacht ze even, want vluchtelingen kunnen wonderlijke klachten hebben en even wonderlijke manieren om daar mee om te gaan. Zenaye’s stressbeheersingsstrategie bestaat uit het uitstoten van hoge piepgeluidjes. Richie zegt dat heel veel water drinken helpt.

Carolien legt uit dat stress eigenlijk heel normaal is en we dus niet moeten denken dat wij er patent op hebben. Ook zij heeft af en toe last van stress. Stress kan op z’n tijd gezond, zelfs levensreddend zijn: je de stoot adrenaline geven die je nodig hebt om een zware klus te klaren of jezelf in veiligheid te brengen. Het helpt je alert te blijven, even te doen wat je doen moet om daarna te kunnen ontspannen en de draad weer op te pakken.
Jerry en ik giechelen. We kunnen er niets aan doen. Onze software is vervuild…

Ik val gemakkelijk ten prooi aan stemmetjes in mijn hoofd. Soms hebben de stemmetjes ook gezichtjes. Soms worden ze mannetjes, kleine rotventjes die om me vechten: ‘Hiju is van mij vandaag! Hihihihi!’ Zegt bijvoorbeeld het Kleine-giechel-ventje en onmiddellijk breekt de slag om Hiju in volle hevigheid uit.

Als het weer eens zover is, begint Tijd aan me te knagen: ‘Heb je niks beters te doen? Doe toch iets belangrijks!’
Alle kereltjes springen in het gelid: ‘Ik ben belangrijk! Ik ben belangrijk! Kijk naar mij! Luister naar mij!’

Geld is de grootste bullebak. Hij is hooghartig en arrogant: ‘Hiju kan jullie stuk-voor-stuk missen, maar hij kan niet zonder mij. Aan mij denkt hij altijd. Dat weten jullie allemaal heel goed. Hij is bereid een moord voor me te plegen. Dus iedereen: bek houden!’

 

‘Jullie zijn allemaal anders, maar de stress waar jullie last van hebben kan dezelfde oorzaak hebben. Als je dat bedenkt, kun je misschien ook leren van elkaars stressbeheersingsstrategieën,’ zegt Carolien. ‘Op die manier zou je elkaar kunnen helpen.’

‘Klopt. Ik dronk teveel en ik rookte me te pletter. Ik ben gestopt en ik heb zoveel minder stress sindsdien.’ Zegt Samuel. ‘Ik hoef niet meer aan geld te komen.’

Gezondheid beklimt het podium in mijn hoofd: ‘Je hebt niets gegeten gisteren! En wat dacht je vandaag eigenlijk te eten? Hoe wil je ooit wat bereiken als je mij zo verwaarloost? Geen gezond lichaam, geen gezonde geest. Dus: denk voor alles aan mij!’
‘Hoe kan hij zich met jou bezighouden als hij blut is?’ schampert Geld.
‘En dus: ga wat nuttigs doen. Zoek een baantje!’ sist Tijd. ‘Verspil me niet aan een cursus ‘stress-management!’

Het Kleine-giechel-ventje rolt languit over het podium. Jerry kan haar duivels ook niet tot de orde roepen. Zenaye bekijkt ons jaloers vanaf de andere kant van het lokaal. Ze wil mee lachen…

‘God, wat ziet die Samuel er armoedig uit!’ zegt het Mooie-kleren-mannetje. ‘Hiju, vandaag ga je eens goed in de spiegel kijken. Je wilt er toch niet uitzien zoals hij? Dacht je dat je ooit ergens werk vindt als je er zo uitziet? Zorg dat je een net overhemd krijgt en een riem om je broek op te houden. Kleren maken de man.’

‘Hahahaha,’ zegt Geld en veegt daarmee het hele podium schoon voor het Kleine-giechel-ventje.

‘Probeer je problemen één voor één te tackelen. Zorg dat ze geen zee worden waar je in verdrinkt,’ zegt Carolien. ‘Begin met het stellen van prioriteiten.’

‘Wees reëel, je hebt geen geld,’ zegt Reële kerel. ‘Je moet recht op je doel afgaan, je niet laten afleiden door bijzaken. Geld maakt niet gelukkig. Tackel je problemen één voor één, dag voor dag. Die vrouw heeft gelijk. Het is de essentie van stress management!’

‘Jullie kunnen er toch ook allemaal niets aan doen dat jullie in zo’n rot situatie zitten!’ voegt Geef-anderen-de-schuld zich boos bij de sprekers. ‘Laat je niets wijs maken! Het komt door het systeem! Jullie eigen gemeenschap! Die kut-regimes in jullie land! De Nederlandse regering! De IND! En Carolien maakt deel uit van het systeem!’

Tijd rent rondjes van ongeduld.
Zenaye gooit een papieren vliegtuigje naar Jerry en mij.
Giechel-ventje raakt uitzinnig.

‘Sorry,’ zegt Carolien, ‘maar als je het niet op kunt brengen om naar een ander te luisteren, blijf dan niet hier maar ga weg. Gewoon een kwestie van respect. Jullie storen iedereen.’

Carolien’s opmerking werkt als shock-therapie. De ventjes houden op slag hun bek. Ik heb mijn concentratie terug. Ik ben met Jerry. En met Zenaye. Zij zijn echt en belangrijk voor me. Ik kan mijn ventjes het zwijgen opleggen, zolang ik voel dat ik niet alleen ben. Misschien is dit ook precies wat Carolien bedoelt te zeggen…

De stress die we hebben lijkt op elkaar. We zijn allemaal verdwaald, het niets in getrapt, terecht gekomen op een vreemd continent, op zoek naar sporen die ons kunnen leiden naar wie we ooit waren of misschien nog kunnen worden… Om daarna te ontspannen, de draad weer op te pakken…

Het is angst en eenzaamheid die me in de armen drijft van de ventjes in mijn hoofd. Ik zelf sta toe dat ze om me vechten als ik me Niemand voel terwijl ik brand van ambitie, vereerd wil worden als een koning. Ik zoek ze alleen maar op omdat ze me het gevoel geven dat ik belangrijk ben…

Ik wil naar voren stappen en proberen alles uit te leggen aan Carolien. Maar het is allemaal zo complex. Ik schaam me.

Onze gemeenschappelijke duivel is de eenzaamheid. Onze gemeenschappelijke pijn het afgesneden zijn van zowel verleden als toekomst.

Zenaye en Jerry hebben hun God.

Ik heb Jerry en Zenaye…

Hijasul

Waar kun je nog vluchteling zijn?

Lees meer